Będąc w skansenie w Kłóbce warto zatrzymać się przy pobliskiej świątyni pod wezwaniem św. Prokopa. Kościół ten będąc jednym z niewielu pod tym wezwaniem nosi je można powiedzieć, że „od zawsze”. Jest też jedną z najstarszych parafii w diecezji włocławskiej. Pierwsze pisane wzmianki o niej pochodzą z roku 1325, lecz ustne podania twierdzą, iż pochodzi aż z 1155 roku.
Historia skrócona
Na początku kościół w Kłóbce był drewniany, następnie drewniano-murowany. Przetrwał dość sporo pożarów, za każdym razem parafianie go odbudowywali. W roku 1562 świątynia ostatecznie spłoneła, i już jej nie odbudowano. Zamiast tego postawiono nową składającą się z murowanego prezbiterium i drewnianej nawy. Na przełomie wieku XVI i XVII wybuch kolejny pożar trawiący całą drewnianą nawę. Około roku 1720 Józef Kretkowski z Chodcza odbudowuje świątynię praktycznie od podstaw. Kościół w Kłóbce z racji umiejscowienia na skarpie ustawicznie wymagał napraw z racji obsuwanie się tejże skarpy. W latach 1880-1881 staraniem ówczesnego proboszcza ks. Michała Ziarniewicza drewnianą nawę ostatecznie zastąpiono murowaną. W roku 1905 dobudowano wieżę, a sześć lat później kaplicę.
Kult św. Prokopa
Św. Prokop będący jednym z męczenników pierwszych wieków istnienia chrześcijaństwa nie jest patronem wielu świątyń, o czym z resztą wspominałem na wstępie. Ale jeśli już jakaś świątynia jest pod jego wezwaniem, to świadczy to o jej bardzo wczesnych początkach.
Sam kult przyszedł do Polski przez Judytę, będącą żoną Władysława I Hermana, i to podczas jego panowania powstawały świątynie pod wezwaniem św. Prokopa. Dzisiaj to wezwanie nosi tylko kilka świątyń, czyli poza tą w Kłóbce: w Konecku, Błędowie, Krzcięcicach i rotunda w Strzelnie.
Barokowe ołtarze wnętrza, i epitafia Orpiszewskich
Wnętrze kościoła w Kłóbce pochodzi sprzed roku 1911, i posiada trzy barokowe ołtarze i późnobarokową chrzcielnicę przedstawiającą anioła dźwigającego puklowaną czarę. W ołtarzu głównym znajduje się słynący łaskami obraz św. Prokopa. Oraz pancerne tabernakulum, które zostało wmontowane w drewniane pochodzące z 1899 roku. Polichromia malarska wykonana przez J. Stępnia w 1957 roku.
Będąc przy wnętrzu warto zatrzymać się przy obrazie na lewym ołtarzu, który to przedstawia Matkę bożą z dzieciątkiem wg Murilla. Jest to dzieło Marii z Wodzińskich Orpiszewskiej, która to przy okazji malowania tegoż obrazu uwieczniła twarzyczkę swego zmarłego we wczesnym dzieciństwie synka Tadzia.
Maria ta ufundowała także poświęcone swym najbliższym pamiątkowe epitafia. Brzmią one:
– Mężowi Władysławowi Orpiszewskiemu (1822-1881):
Przeszło życie pospolite
choć górne były marzenia
niechże to serce rozbite
ma przynajmniej grób z kamienia
-Synowi Tadziowi Orpiszewskiemu (1851-1854):
O synku, bez ciebie już życie
dla twych rodziców bez słońca ni treści
bo żadnym nigdy takie śliczne dziecię
tyle nie zadało szczęścia i boleści
Tutaj też przytoczę epitafium samej Marii (1819-1896), które brzmi:
Żal nosząc w sercu
do dni ostatka
spoczęła wreszcie
żona i matka”
Na szybko o architekturze
Kościół w Kłóbce zlokalizowany został w centralnej części wsi Kłóbka (któż by się spodziewał :)) u zbiegu ulic Kościelnej i Chopina. Usytuowano go na górce, na ogrodzonym placu otoczonym starodrzewiem. Sam budynek jest orientowany, i bez wyraźnych cech stylowych, posiada neogotycką wieżę. Założono go na planie prostokąta z dość krótkim prezbiterium trójbocznie zamkniętym, od południa przylega do niego stara zakrystia, zaś od północy kaplica pełniąca teraz funkcję zakrystii.
Szersza prostokątna nawa, do której od zachodu przylega wieża została ujęta bo bokach dwiema niewielkimi przybudówkami. W tychże przybudówkach znajdują się dwie klatki schodowe, po jednej na przybudówkę. Kościół murowany z cegły, a ściany wewnętrzne, oraz zewnętrzne starej zakrystii i prezbiterium zostały otynkowane. Kościół kryty blachą, dach nad korpusem i kaplicą jest dwuspadowy, natomiast nad niższym prezbiterium też dwuspadowy, ale przechodzący w trójspadowy. Dawna zakrystia nakryta dachem pulpitowym, a wieża posiada dach namiotowy.
Galeria
